Cuộc đảo chính ngoạn mục của nữ Thủ tướng Đức

Cuộc đảo chính ngoạn mục của nữ Thủ tướng Đức
Tác giả: Ian Birrell
Bài đã được xuất bản.: 11/12/2011 05:00 GMT+7

Đó là một cuộc đảo chính ngoạn mục, cũng là khoảnh khắc Merkel bước ra khỏi vỏ bọc ôn hoà mà bà cẩn trọng nuôi dưỡng.
Kỳ 1: Angela Merkel: Người phụ nữ quyền lực ngại nói chuyện riêng tư
Lớn lên ở một đất nước mà một từ nói ra có thể phá hỏng cả cuộc đời - Angela Merkel giống như hàng triệu người khác, đã học được cách giấu kín sâu suy nghĩ. Bà chỉ cởi mở, công khai ở nơi riêng tư trong ngôi nhà của mình.
Khả năng che giấu suy nghĩ, kết hợp với kiểu hành xử không chịu uốn mình nhún nhường đã giúp Merkel xây dựng sự nghiệp một nhà khoa học sau khi nghiên cứu vật lý tại Đại học Leipzig.
Thời sinh viên, bà làm thêm công việc hầu bàn ở sàn nhảy, rồi gặp gỡ và kết hôn với Ulrich Merkel (năm 1977), cũng là sinh viên ngành vật lý. Sau đó, họ chuyển tới Berlin nhưng mối quan hệ hai người sớm rạn nứt. "Nghe có vẻ ngu ngốc, nhưng tôi đã bước vào hôn nhân mà không hề suy xét kỹ", sau này Merkel nói.
Khi li hôn vào năm 1982, Merkel gặp Joachim Sauer, người sau này trở thành chồng thứ hai của nữ thủ tướng Đức. Joachim là một nhà hoá học say mê nghiên cứu, cũng từng li hôn và có hai con trai riêng.
Khi Chiến tranh Lạnh bắt đầu tan băng, bà bước vào cuộc sống hàn lâm tại Viện khoa học ở Đông Đức. Trải nghiệm chính trị đầu tiên của bà là vào năm 35 tuổi, khi bà gia nhập một nhóm dân quyền đúng một tháng trước khi Bức tường Berlin sụp đổ. "Luôn luôn thực tế, bà tham gia hoạt động chính trị khi không còn mối nguy hiểm nào", Gerd Langguth, giáo sư khoa học chính trị viết tiểu sử về Merkel, nhận xét. Khi nhóm này nhập vào Liên minh Dân chủ Thiên chúa giáo (CDU) - đảng bảo thủ của Thủ tướng Helmut Kohl - bà Merkel cũng tham gia.
Ông Kohl, cha đẻ của sự thống nhất nước Đức, đã gặp Merkel tại một hội nghị đảng sau khi Bức tường Berlin sụp đổ. Ông lập tức phát hiện ra tiềm năng của người phụ nữ trẻ đến từ phía Đông này, người có thể gia tăng sự hấp dẫn cho đảng bảo thủ. Ông trở thành một người thầy của Merkel, giúp bà nhanh chóng thăng tiến trong chính phủ và trong đảng với mối quan hệ có lợi cho cả hai người.
Ông Kohl sau đó dính líu tới một vụ bê bối tài chính bị phanh phui năm 1999. Người ta phát hiện CDU đã nhận và duy trì các khoản đóng góp bất hợp pháp thời lãnh đạo của Kohl. Trong khi các đối thủ phản ứng khá thận trọng, thì người "học trò" được ông bảo trợ lại viết một bài đăng trên trang nhất của tờ báo bảo thủ hàng đầu nước Đức yêu cầu ông từ chức.
Đó là một cuộc đảo chính ngoạn mục, cũng là khoảnh khắc Merkel bước ra khỏi vỏ bọc ôn hoà mà bà cẩn trọng nuôi dưỡng. "Bạn có thể nói rằng, tôi không bao giờ đánh giá thấp bản thân", sau này vẫn với nụ cười quen thuộc, bà trả lời trong cuộc phỏng vấn. "Không có gì sai trái khi có nhiều tham vọng", bà khẳng định.

Angela Merkel và Helmut Kohl
Mặc dù không phải là người diễn thuyết giỏi trước công chúng, nhưng bà đã chứng tỏ là một chính khách sắc bén trong việc nắm bắt suy nghĩ của người dân. Khi trở thành thủ tướng năm 2005, bà đã dần dần củng cố quyền lực trong cả đảng cũng như đất nước, trung lập đối thủ để đảm bảo sự an toàn và sẵn sàng chuyển đổi các vị trí bất kể khi nào cần thiết để duy trì sự tín nhiệm.
Bà là người theo chủ nghĩa tự do. Theo nhiều người, bà kết hôn với Joachim Sauer năm 1998 chỉ là do áp lực từ những người lớn tuổi trong đảng. Ông Joachim Sauer hiện nay là giáo sư hóa học lỗi lạc, người thích phòng thí nghiệm hơn ánh hào quang chính trường.
Đến từ phía đông nước Đức, nơi phụ nữ luôn làm việc, bà gặp chút trục trặc nhỏ với các giá trị lý tưởng hoá truyền thống của người Đức là phụ nữ làm nội trợ thì ở nhà và trông nom con cái. Là người ủng hộ mạnh mẽ quyền bình đẳng, bà thúc đẩy các ý tưởng như thành lập vườn trẻ nhà nước mà những người bảo thủ trong đảng của bà không tán thành.
Những người ủng hộ bà, khắc hoạ chân dung Merkel là một người theo chủ nghĩa thực dụng đầy kiên trì. Họ nói bà tiếp cận chính trị như khi bà làm khoa học, nhìn thấy hàng loạt thách thức và vượt qua chúng một cách logic. "Nếu có vấn đề, bà ấy sẽ giải quyết chúng", một người bạn của thủ tướng Đức nói.
Tuy nhiên, những người chỉ trích thì nói bà có tư duy lộn xộn, trì hoãn các quyết định càng lâu càng tốt. "Bà ấy thay đổi tư duy vài lần một ngày, bạn không thể tin tưởng tất cả vào bà ấy", một nhân vật nổi bật trong CDU nói. "Bạn không bao giờ biết bà ấy nghĩ gì, ngoại trừ việc bà ấy muốn nắm giữ quyền lực", ông kết luận. "Chúng ta đang ở trong một thế giới thay đổi, và cần nhìn xa trông rộng để thoát khỏi cuộc khủng hoảng".
Nhưng Merkel đã có những quyết định táo bạo điển hình trong vài tuần gần đây, khi buộc các ngân hàng châu Âu phải chấp nhận thiệt hại lớn về các khoản cho vay với Hy Lạp, đồng thời đối mặt thành công với những chỉ trích trong chính phủ liên minh bất ổn của mình. Bà cũng nỗ lực thúc đẩy sự thống nhất tại châu Âu bất chấp những khó khăn từ David Cameron.
Tuy nhiên, cộng sự của Merkel có nhiều cách nhìn khác nhau về niềm tin vào sự thống nhất châu Âu của bà thủ tướng Đức. Người cho rằng bà không thực sự tin vào một liên minh chặt chẽ hơn, người khác lại khẳng định bà là người ủng hộ nhiệt thành của các mối quan hệ khăng khít hơn trên khắp châu lục để đảm bảo một tiếng nói thống nhất mạnh mẽ.
Cho dù thế nào, sự tín nhiệm dành cho một nữ thủ tướng sắt đá vẫn đang ngày càng tăng ở Đức. Bởi dường như người Đức dường như tin rằng, bà mang những bản năng tốt nhất của họ trong tim mình, và người phụ nữ quyền lực ấy sẽ dẫn dắt họ đi qua những thời khắc hỗn loạn, khó khăn.
Nguyễn Huy (theo Dailymail)
Angela Merkel: Người phụ nữ quyền lực ngại nói chuyện riêng tư
Tác giả: Ian Birrell
Bài đã được xuất bản.: 09/12/2011 05:00 GMT+7

Không giống nhiều chính trị gia hiện đại, thủ tướng Đức Angela Merkel không tin vào chuyện mang cuộc sống riêng tư "phơi bày" trước công chúng.
Mọi người biết bà thích nướng bánh, thích tự đi mua sắm, thích hoà nhạc Wagner và đôi khi là đi dạo với người chồng thứ hai. Nhưng hầu như chẳng có gì ngoài từng đó thông tin. Bà tiết lộ rất ít trong các cuộc phỏng vấn.
Có lẽ bà từ chối nói về bản thân, vì từ khi còn trẻ, bà đã luôn làm việc vô cùng nỗ lực để đạt được những tham vọng của mình. Động lực và quyết tâm sắt đá của bà, sau tất cả, đã đưa bà từ xuất phát điểm đầy khó khăn, trở thành một nhân vật ảnh hưởng bao trùm tại châu Âu và người phụ nữ quyền lực nhất thế giới.
Có một giai thoại mà bà thích kể trong các cuộc phỏng vấn. Hai mươi mốt năm trước, bà nộp đơn dự tuyển vào văn phòng báo chí chính phủ Đức, nhưng không được tiếp nhận - sự thất bại hiếm có trong đời người đàn bà quyền lực. Kết quả kiểm tra y tế cho thấy bà bị huyết áp cao, do đó nhà tuyển dụng e ngại bà không kham nổi sức ép công việc.
Thay vào đó, bà chọn con đường trở thành một chính khách, và một năm sau được bầu vào quốc hội thống nhất của Đức. Đây là bệ phóng cho sự nghiệp xuất chúng của bà - dẫn đầu đảng Đảng Liên minh Dân chủ Cơ Đốc (CDU) suốt một thập niên và lãnh đạo đất nước 5 năm sau đó.
Với tất cả những đã đạt được trong đời, bà hiểu lịch sử sẽ phán xét bà dựa trên cách bà đối phó với cuộc khủng hoảng đang xảy ra trên châu lục của mình. Bà giống như người đi trên dây giữa những xung đột trầm trọng của kinh tế, chính trị và các lo ngại xã hội.

Angela Merkel và chồng
Vậy những gì đã hình thành nên con người bà?
Giáo sư Đại học Wolfgang Stock, người viết tiểu sử của bà nói: "Không ai yêu mến bà, không ai tôn thờ bà, nhưng bà rất được kính trọng". Những người khác thì tỏ ra hoài nghi về sự theo đuổi quyền lực không biết mệt mỏi của Merkel. "Bà ấy giống như Tony Blair, nhưng lại không có nguyên tắc", có người chỉ trích.
Để hiểu rõ hơn về "người đàn bà thép nước Đức", hãy tới một thị trấn nhỏ với 13.000 cư dân gọi là Templin thời Đông Đức cũ. Nó nằm ở phía bắc, cách Berlin sôi động chỉ hơn một giờ đi xe, vượt qua những cánh đồng bằng phẳng, rừng sồi và những ngôi làng bình dị.
Đó là nơi mà một mục sư Tin lành Horst Kasner chuyển đến năm 1957 khi cô con gái bé nhỏ Angela của ông mới 3 tuổi. Ở đó, bà vẫn còn ngôi nhà nhỏ, dù giờ đây bà đã là nguyên thủ đất nước. Đó là chốn nghỉ ngơi bình yên cuối tuần của bà và cũng là nơi mà cách đây chưa lâu, bà chôn cất cha mình.
Thị trấn đó cũng giống như câu chuyện cuộc đời của Merkel 57 tuổi - câu chuyện thành công của quá trình thống nhất nước Đức, ngôi làng của bà giờ đây đang thay da đổi thịt với những con phố rải sỏi, những toà nhà nhiều màu sắc, quán cà phê ấm cúng... Giống như những ngôi làng khác trong vùng, nơi đây cũng đang nỗ lực để thu hút khách du lịch.
Nhà trọ Friedrich Engels đặt theo tên nhà triết học Đức, giờ đây trở thành một khách sạn sang trọng ven hồ, và vẫn lưu giữ công viên theo chủ đề hoang dã miền tây nước Mỹ.
Trò chuyện với bạn bè, đồng nghiệp và những người chỉ trích bà Merkel, họ đều đồng ý rằng, có hai nhân tố đặc biệt đằng sau thành công của thủ tướng Đức - một thời thơ ấu lớn lên dưới chế độ chuyên quyền và việc bà được đào tạo để trở thành nhà khoa học.
Claudia Crawford, một cựu thành viên trong nội các của bà Merkel, người cũng lớn lên ở Đông Đức cũ nói: "Tôi hiểu lớn lên dưới chế độ đó là thế nào, có những điều vô cùng xuẩn ngốc như bạn không được phép đọc sách hay nghe loại nhạc mình yêu thích. Đó là lý do vì sao tôi tham gia chính trị, và điều này cũng đúng với Angela".

Angela Merkel khi 3 tuổi
Cha của Merkel, đã làm một việc bất thường khi rời thành phố náo nhiệt Humburg ở Tây Đức để tới trông nom một trung tâm dành cho trẻ khuyết tật ở thị trấn nhỏ Đông Đức, Templin, vẫn còn đổ nát từ thời chiến tranh, với những con đường làm bằng cát và có rất ít xe hơi. Khi Bức tường Berlin được xây dựng bốn năm sau đó, mẹ bà (một giáo viên tiếng Anh) đã ngồi khóc trong nhà thờ, còn cha bà thì nói ông cảm thấy được tự do.
Khi ấy, mặc dù chính quyền thường nghi ngờ những người theo đạo Tin Lành, nhưng do cha Merkel là mục sư nên gia đình ông được phép xem truyền hình phương Tây, đọc báo chí phương Tây. Họ thậm chí còn chơi trò Monopoly - trò chơi cờ được đặt tên theo khái niệm độc quyền của kinh tế, chỉ sự chiếm hữu thị trường của một nhà cung cấp đơn lẻ.
Kasner là người cha lạnh lùng và xa cách (Angela có em trai và em gái), đã luôn thúc ép con làm việc và học hành chăm chỉ, nói với con phải làm tốt hơn mọi học sinh khác ở ngôi trường địa phương của thị trấn Templin. Kết quả là Merkel luôn luôn đứng đầu lớp. Bà thậm chí còn học tiếng Nga, và giỏi tới mức được thưởng một chuyến đi Moscow. Bà cũng là thành viên của nhóm Xã hội chủ nghĩa mang tên Thanh Niên tự do Đức.
"Bất cứ khi nào làm việc gì, bà đều muốn là số một", Gerd Langguth, giáo sư khoa học chính trị và người viết tiểu sử khác của Merkel nói. "Bà ấy sẽ luôn am hiểu hơn bất cứ ai, và giờ đây, dĩ nhiên, bà là số một ở châu Âu".
Các cộng sự tại Berlin đã chứng thực rằng, lối làm việc hăng say không biết mệt mỏi thời niên thiếu vẫn còn lại trong bà tới tận ngày nay. Một vị bộ trưởng đã than phiền với bạn bè về nỗi buồn chán của ông tại cuộc họp y tế gần đây khi bà thủ tướng cứ không ngừng chú ý tới từng vấn đề nhỏ nhất trong một dự luật được đề xuất.
(Còn tiếp)